23. Η ελληνική οικονομία και κοινωνία κατά τον 19ο αιώνα
Α. Οικονομία
Αγροτικός τομέας:
|
|
Το εμπόριο ήταν σημαντικός παράγοντας της οικονομίας.
Η ναυτιλία, κύριος μοχλός της οικονομικής ανάπτυξης.
- Εξαγόμενα προϊόντα: σταφίδες, λάδι, άλλα αγροτικά προϊόντα.
- Εισαγόμενα προϊόντα: δημητριακά (σιτάρι), υφάσματα, νήματα.
Η ναυτιλία, κύριος μοχλός της οικονομικής ανάπτυξης.
- Σημαντικά λιμάνια: Πάτρα (εξαγωγή σταφίδας) – Σύρος (κύριο εμπορικό κέντρο της χώρας) – Πειραιάς (γρήγορη ανάπτυξη).
|
Το τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα:
1841: Ίδρυση της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος με πρωτοβουλία του κράτους (έκδοση χαρτονομισμάτων). Η βιομηχανία: Αιτίες της αργής ανάπτυξής της:
|
Ρόλος του κράτους:
Εξωελλαδικό ελληνικό κεφάλαιο:
- έκανε επενδύσεις σε έργα υποδομής
- επεδίωξε τον εκσυγχρονισμό της χώρας (κυρίως επί Τρικούπη).
Εξωελλαδικό ελληνικό κεφάλαιο:
- Στράφηκε στην Ελλάδα στη δεκαετία του 1870 για ευκαιριακές επενδύσεις.
- Χαμηλότεροι ρυθμοί ανάπτυξης από τους αντίστοιχους της Ευρώπης, υψηλότεροι στα Βαλκάνια.
Β. Η Ελληνική Κοινωνία
Η μετανάστευση:
- Κύριος άξονας της αργής και συνεχούς μεταβολής της κοινωνίας η αστικοποίηση (ενίσχυση του ρόλου των αστικών στρωμάτων).
- Οι αγρότες = συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού: α) Μικροϊδιοκτήτες (εργάζονταν με τις οικογένειές τους), β) Οι κολίγοι (= ακτήμονες αγρότες) της Θεσσαλίας, μετά την ενσωμάτωσή της, έχασαν τα δικαιώματά τους.
- Οι αστοί (έμποροι, ναυτικοί, υπάλληλοι, επιχειρηματίες): Ενίσχυαν την παρουσία τους στην ελληνική κοινωνία
- Οι εργάτες: εμφανίστηκαν αργά λόγω της καθυστερημένης εκβιομηχάνισης
Η μετανάστευση:
- Εντάθηκε τον 19ο αιώνα με προορισμό τις πλούσιες ελληνικές παροικίες του εξωτερικού (Αίγυπτο, ΗΠΑ).
|
Ο αγώνας των κολίγων:
Ένοπλη σύγκρουση των κολίγων στο Κιλελέρ (Κυψέλη) το 1910 => Διανομή των τσιφλικιών |
Το εργατικό κίνημα:
Το γυναικείο ζήτημα:
|
|
Δραστηριότητες:
- Για να διαβάσετε ένα ενδιαφέρον άρθρο σχετικά με τη σταφιδική κρίση πατήστε ΕΔΩ.