Η Γαλλική Επανάσταση -1789
Οργάνωση γαλλικής κοινωνίας (18ος αιώνας)
Υπάρχουν 3 θεσμοθετημένες τάξεις (βάσει της καταγωγής και των προνομίων που έχουν παραχωρηθεί από τον ηγεμόνα):
|
|
|
Η έκρηξη της Επανάστασης:
Βασική αιτία ήταν η καταπίεση της πλειοψηφίας του γαλλικού λαού (τρίτη τάξη) από την μειοψηφία (κλήρος και ευγενής). Πιο συγκεκριμένα τα αίτια ήταν: Οικονομικά: η Τρίτη τάξη πλήρωνε το σύνολο των φόρων, ενώ οι άλλες δύο δεν φορολογούνταν. Πολιτικά: αν και οι αστοί πλήρωναν τους φόρους είχαν αποκλειστεί από τη λήψη αποφάσεων. Κοινωνικά: από τα μέσα του 18ου αιώνα οι συνθήκες ζωής όλης της τρίτης τάξης επιδεινώνονταν διαρκώς. |
Αφορμή αποτέλεσε η οικονομική κρίση, η οποία επακολούθησε της καταστροφής της αγροτικής παραγωγής μετά τις κακές καιρικές συνθήκες κατά την περίοδο 1785-1789.
Η πρώτη φάση της Γαλλικής Επανάστασης:
Στόχος = θέσπιση Συντάγματος (20 Ιούνη 1789) => ανακήρυξη σε Συντακτική Συνέλευση.
- Για να λυθεί το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης, ο βασιλιάς της Γαλλίας, Λουδοβίκος ΙΣΤ΄, συγκάλεσε τη συνέλευση των αντιπροσώπων των τριών Τάξεων (Βερσαλλίες 5 Μαΐου 1789). Σκοπός του ήταν η επιβολή νέων φόρων.
- Η αντίδραση των αντιπροσώπων της τρίτης τάξης (χωρικοί και αστοί) ήταν άμεση: αυτοανακηρύχθηκαν σε Εθνική Συνέλευση (με το επιχείρημα ότι εκπροσωπούσαν το 98% των Γάλλων).
- Ο βασιλιάς δεν τους αναγνώρισε και διέταξε να κλείσει η αίθουσα της συνεδρίασης.
- Τότε, οι εκπρόσωποι της τρίτης τάξης συγκεντρώθηκαν στην αίθουσα του σφαιριστηρίου.
Στόχος = θέσπιση Συντάγματος (20 Ιούνη 1789) => ανακήρυξη σε Συντακτική Συνέλευση.
Η έκρηξη της λαϊκής δυσαρέσκειας:
Αρχικά, ο βασιλιάς υποχώρησε, αλλά στην πραγματικότητα συγκέντρωσε στρατό στις Βερσαλλίες.
Στις 14 Ιουλίου 1789, ο λαός αντέδρασε καταλαμβάνοντας τις φυλακές της Βαστίλης και με παράλληλες επαναστάσεις σε όλη την ύπαιθρο.
Αρχικά, ο βασιλιάς υποχώρησε, αλλά στην πραγματικότητα συγκέντρωσε στρατό στις Βερσαλλίες.
Στις 14 Ιουλίου 1789, ο λαός αντέδρασε καταλαμβάνοντας τις φυλακές της Βαστίλης και με παράλληλες επαναστάσεις σε όλη την ύπαιθρο.
Τα κυριότερα μέτρα της επανάστασης:
Αντίδραση του Βασιλιά: 1. Αποδέχεται τις εξελίξεις 2. Εγκαταλείπει τις Βερσαλλίες 3. Επιστρέφει στο Παρίσι |
Πολιτικά ρεύματα (στη Συντακτική Συνέλευση): ονομάστηκαν από τις θέσεις στις οποίες κάθονταν οι υποστηρικτές τους
- Δεξιά: όχι άλλες αλλαγές στο παλιό καθεστώς
- Κέντρο: ναι στο καθεστώς της μοναρχίας αλλά με συμμετοχή ευγενών και μεγαλοαστών
- Αριστερά: ένα πιο φιλελεύθερο πολίτευμα (κατά τα πρότυπα της Αμερικής).
Τα κυριότερα μέτρα της Επανάστασης
β) Εκτελεστική εξουσία: ανατέθηκε στον Βασιλιά και σε έξι υπουργούς
γ) Δικαστική εξουσία: αφαιρέθηκε από το Βασιλιά και κηρύχθηκε ανεξάρτητη
Επιπλέον μέτρα για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων:
- Η Συντακτική Συνέλευση ψήφισε (1791) το πρώτο σύνταγμα της Γαλλικής Επανάστασης
- Η Νομοθετική Συνέλευση, θα προέκυπτε από εκλογές και ήταν το κυρίαρχο νομοθετικό σώμα.
- Πολίτευμα: Συνταγματική Μοναρχία
- Διάκριση Εξουσιών:
β) Εκτελεστική εξουσία: ανατέθηκε στον Βασιλιά και σε έξι υπουργούς
γ) Δικαστική εξουσία: αφαιρέθηκε από το Βασιλιά και κηρύχθηκε ανεξάρτητη
Επιπλέον μέτρα για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων:
- Εθνικοποίηση περιουσίας της εκκλησίας (ως εγγύηση για την έκδοση χαρτονομίσματος)
- Κατάργηση Συντεχνιών
- Απαγόρευση απεργιών
Η νομοθετική συνέλευση (Σεπτέμβριος 1791) ελεγχόταν από τους Γιρονδίνους και έπρεπε να ασχοληθεί:
β) ο βασιλιάς υπέσκαπτε τη στάση της Γαλλίας,
γ) ο λαός μαστιζόταν από πείνα
=> Τα λαϊκά στρώματα αντέδρασαν και κατέλαβαν τα ανάκτορα του Κεραμεικού.
=> Ο Βασιλιάς κατέφυγε στη Νομοθετική, η οποία όμως τον έθεσε σε περιορισμό και ανέθεσε την Εκτελεστική Εξουσία σε συμβούλιο (επικεφαλής ο Δαντόν).
Επίσης η Νομοθετική Συνέλευση:
- Με την αντίδραση του βασιλιά, ο οποίος είχε έρθει σε συνεννόηση με τους βασιλιάδες της Πρωσίας και της Αυστρίας.
- Με τους ριζοσπαστικούς, san cullotes, οι οποίοι αξίωναν την απομάκρυνση του βασιλιά
- Οι Γιρονδίνοι για να συσπειρωθεί ο γαλλικός λαός κήρυξαν τον πόλεμο σε Αυστρία και Πρωσία.
β) ο βασιλιάς υπέσκαπτε τη στάση της Γαλλίας,
γ) ο λαός μαστιζόταν από πείνα
=> Τα λαϊκά στρώματα αντέδρασαν και κατέλαβαν τα ανάκτορα του Κεραμεικού.
=> Ο Βασιλιάς κατέφυγε στη Νομοθετική, η οποία όμως τον έθεσε σε περιορισμό και ανέθεσε την Εκτελεστική Εξουσία σε συμβούλιο (επικεφαλής ο Δαντόν).
Επίσης η Νομοθετική Συνέλευση:
- Αναγνώρισε πολιτικά δικαιώματα σε όλους τους άντρες
- Δήμευσε τις περιουσίες όσων αριστοκρατών είχαν διαφύγει στο εξωτερικό.
- Θέσπισε διαχωρισμό εκκλησίας και κράτους
- Κήρυξε την Γαλλία σε κίνδυνο
Δραστηριότητες:
- Για να παρακολουθήσετε ενα επεισόδιο της σειράς "Μια φορά και έναν καιρό ήταν ό άνθρωπος" που αφορά στη Γαλλική Επανάσταση πατήστε ΕΔΩ.