ΣΤ1. Αίτια και Αφορμές του Πελοποννησιακού Πολέμου - ο Αρχιδάμειος Πόλεμος (431-421 π.Χ.)
Αιτίες του Πολέμου:
- Η Αθήνα, αφού κυριαρχούσε στο Αιγαίο, στράφηκε στη Δύση: Ιόνιο και Αδριατική.
- Έτσι, ήρθε σε σύγκρουση με την Κόρινθο, η οποία έχει αποικίες σε αυτή την περιοχή και θεωρεί ότι τα συμφέροντά της πλήττονται.
- Πολιτειακή Διαφορά Αθήνας-Σπάρτης: Πρόκειται για τη βαθύτερη και ουσιαστικότερη αιτία του χάσματος μεταξύ αυτών των πόλεων-κρατών. Η Αριστοκρατική Σπάρτη βλέπει την αυξανόμενη δύναμη της δημοκρατικής Αθήνας με καχυποψία. Έτσι, ουσιαστικά πρόκειται για μια αναπόφευκτη σύγκρουση μεταξύ δύο αντίθετων κοσμοθεωριών.
Αφορμές Πελοποννησιακού Πολέμου:
=> Στο συνέδριο στη Σπάρτη, Σπαρτιάτες, Κορίνθιοι και Μεγαρείς αποφάσισαν ότι η μόνη λύση ήταν ο πόλεμος. Οι εχθροπραξίες αρχίζουν το 431 π.Χ. και ο πόλεμος ονομάστηκε Πελοποννησιακός (κράτησε 27 χρόνια).
- Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, πρώτη αφορμή δόθηκε όταν η Αθήνα αναμιγνύεται στην αντιπαλότητα μεταξύ Κορίνθου και Κέρκυρας για την Επίδαμνο.
- Στη συνέχεια, οι Κορίνθιοι οδηγούν σε αποστασία από την Αθηναϊκή συμμαχία την Ποτίδαια.
- Στη συνέχεια, με το Κατά Μεγαρέων Ψήφισμα, ο Περικλής απαγορεύει στους Μεγαρείς, συμμάχους των Σπαρτιατών να αγκυροβολούν σε λιμάνια της Αθηναϊκής Συμμαχίας.
- Με την επίθεση των Αθηναίων στην Ποτίδαια, οι Τριακοντούτεις Σπονδαί είχαν παραβιαστεί.
=> Στο συνέδριο στη Σπάρτη, Σπαρτιάτες, Κορίνθιοι και Μεγαρείς αποφάσισαν ότι η μόνη λύση ήταν ο πόλεμος. Οι εχθροπραξίες αρχίζουν το 431 π.Χ. και ο πόλεμος ονομάστηκε Πελοποννησιακός (κράτησε 27 χρόνια).
|
Φάσεις του Πολέμου:
Α) Αρχιδάμειος Πόλεμος (431-421 π.Χ.) Β) Σικελική Εκστρατεία (415-413 π.Χ.) Γ) Δεκελειακός Πόλεμος (413-411 π.Χ.) |
Τα πρώτα έτη του Πολέμου:
- Πρόλογο του Πολέμου αποτέλεσε η εισβολή των Θηβαίων στην Πλάταια (φιλική προς την Αθήνα πόλη).
- Ο Πελοποννησιακός στρατός με αρχηγό τον Αρχίδαμο λεηλατεί την ύπαιθρο της αττικής και ο πληθυσμός καταφεύγει μέσα στην πόλη.
- Το 430 π.Χ. μια μολυσματική ασθένεια αποδεκατίζει τον πληθυσμό της Αθήνας (θύμα της ο ίδιος ο Περικλής).
- Δεν υπάρχει διάδοχος ισάξιος και κυριαρχούν δημαγωγοί.
Αποστασία Λέσβου (428 π.Χ.):
Η Αθήνα πιέζει οικονομικά τους συμμάχους αλλά οι αυθαιρεσίες της προκαλούν εξεγέρσεις. Η εξέγερση στη Λέσβο καταπνίγεται με αγριότητα.
Κατάληψη Σφακτηρίας (425 π.Χ.):
Μετά την κατάληψη του νησιού και τη σύλληψη πολλών Σπαρτιατών, οι Σπαρτιάτες ζητούν ειρήνη αλλά οι Αθηναίοι αρνούνται.
Η Αθήνα πιέζει οικονομικά τους συμμάχους αλλά οι αυθαιρεσίες της προκαλούν εξεγέρσεις. Η εξέγερση στη Λέσβο καταπνίγεται με αγριότητα.
Κατάληψη Σφακτηρίας (425 π.Χ.):
Μετά την κατάληψη του νησιού και τη σύλληψη πολλών Σπαρτιατών, οι Σπαρτιάτες ζητούν ειρήνη αλλά οι Αθηναίοι αρνούνται.
Ο Πόλεμος μεταφέρεται στη Μακεδονία:
Νικίειος Ειρήνη:
Τέλος του πολέμου και με πρωταγωνιστή τον Αθηναίο Νικία (αρχηγός του αριστοκρατικού κόμματος) υπογράφεται ειρήνη για πενήντα χρόνια (421 π.Χ.).
- Ο Σπαρτιάτης στρατηγός Βρασίδας, φτάνει στη Χαλκιδική και καταλαμβάνει την Αμφίπολη.
- Οι Αθηναίοι στέλνουν τον δημαγωγό Κλέωνα.
- Η μάχη είναι αμφίρροπη και φονεύονται και οι δύο στρατηγοί.
Νικίειος Ειρήνη:
Τέλος του πολέμου και με πρωταγωνιστή τον Αθηναίο Νικία (αρχηγός του αριστοκρατικού κόμματος) υπογράφεται ειρήνη για πενήντα χρόνια (421 π.Χ.).
Δραστηριότητες:
- Αναζητήστε τις αιτίες του Πελοποννησιακού πολέμου πατώντας ΕΔΩ.
- Μπορείτε να δείτε τις Συμμαχίες που έχουν διαμορφωθεί στην Ελλάδα λίγο πριν την έναρξη του Πελοποννησιακού Πολέμου πατώντας ΕΔΩ.
- Για να κάνετε μια άσκηση σχετική με τα γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο πατήστε ΕΔΩ.
- Μπορείτε να κατανοήσετε περισσότερο τις αιτίες και τις αφορμές του Πελοποννησιακού Πολέμου κάνοντας μια ακόμη άσκηση πατώντας ΕΔΩ.